De pandemie doet de ongelijkheid tussen mannen en vrouwen en de ongelijkheid tussen minderheden toenemen – universiteiten moeten het voortouw nemen

Inleiding

In december 2019 werd TZ, een biologiestudent ingeschreven aan de Universiteit van Pavia, Italië, aangenomen voor een zomerstage aan de Icahn School of Medicine in Mount Sinai, New York, VS. “Na een kort interview kwam mijn droom uit, ik was zo opgewonden! Ik was eindelijk in staat om een grote kans voor mijn toekomst te grijpen, en het smeden van belangrijke partnerschappen voor postdoctorale”, zei TZ. In maart 2020 veranderde de situatie in Italië echter plotseling en werd de lockdown door de autoriteiten opgelegd. Aanvankelijk dacht niemand dat het mobiliteitsblok lang zou hebben geduurd, maar kort daarna nam de pandemie het over en werd het internationale en intranationale reizen verboden. Erger nog, reizen tussen de Verenigde Staten en Europa werden geacht een hoog risico te lopen, en alle vluchten werden geannuleerd, op enkele uitzonderingen na. Het is niet verwonderlijk dat in mei 2020 het besluit van de Mount Sinai kwam om alle buitenlandse studenten die eerder voor stages waren aangenomen af te wijzen, vanwege veiligheidsproblemen. “Toen ik de afwijzingsmail las, viel de wereld even op me. De betrokkenheid en de vasthoudendheid waarmee ik die stage had gekregen, was in één schot gedwarsboomd. Ik had geen idee hoe deze stage te vervangen, en ik begon te schrijven willekeurige e-mails in heel Italië en Europa, in de hoop om een PI die een vrije plaats had in zijn/haar lab te vinden”. Alle antwoorden waren echter negatief en de inspanning van TZ was nutteloos. De noodzaak om sociale afstand te houden en de werkverschuivingsverplichting maakten het zelfs voor promovendi, laat staan bachelorstudenten, onmogelijk om nieuwe studenten op te nemen. “Ik kan de schade niet voorspellen die het verlies van een stage in de VS heeft aangericht op mijn toekomstige carrière, maar de pandemie heeft zeker zijn sporen nagelaten”. Op biologisch gebied is het hebben van ruime praktijkervaring voor het afstuderen een essentiële voorwaarde om te kunnen solliciteren naar een promotieplaats, en studenten als TZ hebben een belangrijke kans verloren om hun onderzoeksdeskundigheid te verbeteren. Bovendien is reizen en wonen in de Verenigde Staten duur, en de beurzen die voor 2020 zijn gewonnen, zullen voor de komende jaren nauwelijks opnieuw worden toegewezen, waardoor er een gat in de carrière van beginnende wetenschappers ontstaat. “Na een periode van ontmoediging als gevolg van al die afwijzingen, begon ik me te concentreren op het verbeteren van mijn soft skills. Er waren veel van het spreken van het publiek gratis online cursussen op het web, dus ik besloot om mijn zomer te vullen als dit. Het belangrijkste is immers het zoeken naar nieuwe prikkels”. Dankzij deze webinars kan TZ nu zonder angst vragen stellen op conferenties, maar de vraag blijft of de soft- en hard skills die in de VS zijn opgedaan er veel meer hadden kunnen zijn.

Resultaten

Het effect van de pandemische psychologische nood

TZ is niet de enige student die deze ervaring heeft meegemaakt. Verhalen als deze hebben veel slimme en gewillige studenten aangetast om hun droom te bereiken^1,2. Toen, in juli 2020, de president van de Verenigde Staten Donald Trump visumbeperkingen oplegde voor buitenlandse studenten van wie de instellingen alleen online onderwijs aanboden, was inschrijving in Amerikaanse graduate programma ’s verboden voor veel internationale aanvragers, vergelijkbaar met wat er gebeurde met TZ³. Gezien deze situatie is het begrijpelijk dat gevoelens van onzekerheid en verlatenheid doordrongen zijn van studenten over de hele wereld die ernaar streefden om een briljante carrière op te bouwen in Noord-Amerika⁴. De Covid-19-pandemie heeft ook de cognitieve symptomen onder studenten verergerd. Hoewel in het biologische veld angst, stress en depressie zijn gemeld als gevolg van de constante druk van de “publiceren of vergaan” cultuur, ze zijn gegroeid in nog grotere mate tijdens de pandemie⁵. De resultaten van een enquête onder 30.000 studenten en meer dan 15.000 studenten, uitgevoerd door een samenwerking tussen de Universiteit van Minnesota en de Universiteit van Californië, laten zien dat de angst in 2020 met 50% is toegenomen in vergelijking met 2019 (Woolston, 2020b). Tekenen van depressie volgden dezelfde stijgende trend, zoals opgemerkt door een andere enquête onder 19.000 studenten in de VS⁶. Toen universiteiten werden gedwongen hun deuren te sluiten en het laboratoriumwerk beperkt bleef tot enkele uitzonderingen, werden isolatie en eenzaamheid ook door andere studenten gemeld⁵. Bovendien ervaren degenen die reeds psychische stoornissen vertoonden vaak een toename van drugsmisbruik en alcoholgebruik⁷. In dit verband is uit een onderzoek in Ohio gebleken dat het gemiddelde aantal drankjes per week onder studenten is gestegen van 3,5 vóór de pandemie tot meer dan 5 na de lockdown⁸. Gezien deze gegevens zou het idee van een psychologische ondersteuning door de universiteiten, die al in de VS wordt toegepast, nuttig kunnen blijken bij het verminderen van stress en angst onder jonge studenten en onderzoekers, en zo kunnen helpen om hen uit de mentale impact van de pandemie te halen.

Minderheden en ondervertegenwoordigde groepen betalen de prijs

Verschillende studenten van minderheden zijn gekomen om dezelfde uitdagingen van TZ aan te gaan, maar de angst dat de ondervertegenwoordigde groepen de hoogste prijs zullen betalen is groot. “Het overslaan van een zomerstage voor een zwarte student of een blanke student is niet hetzelfde”, waarschuwt Giovanni Ricevuti, coördinator van het Erasmus-programma aan de universiteit van Pavia, Italië. “We vergeten vaak dat studenten in rijkere landen talloze andere mogelijkheden hebben om hun cv ’s te verrijken die studenten uit ondervertegenwoordigde groepen gewoon niet hebben. Voor Afrikaanse studenten bijvoorbeeld is het verlies van de kans om naar de VS of Europa te gaan om onderzoek met grote impact uit te voeren vaak schadelijk voor hun carrière, en niemand zal hen deze kans teruggeven”. Een toenemend aantal accounts rapporteert dramatisch dat verschillende universiteiten over de hele wereld nog niet klaar zijn om eerlijkheid en inclusie in het aanvraagproces te waarborgen, omdat velen hun focus verschuiven van het bevorderen van diversiteit naar het ontwikkelen van maatregelen die studenten en werknemers in staat stellen hun universiteiten weer veilig bij te wonen (Nwora et al., 2021; Woolston, 2020a). Maar veilig betekent niet gelijk: “Het is alsof we 30 jaar teruggaan”, zei Raìsa Vieira, een Braziliaanse ecoloog aan de Federale Universiteit van Goiás in Goiânia, toen hij werd geïnterviewd door Nature Journal9. Aangezien online onderwijs en slim werken noodzakelijk worden geacht om de voortzetting van de dagelijkse activiteiten mogelijk te maken, moet worden erkend dat niet iedereen toegang heeft tot dezelfde mogelijkheden. Ondanks de grote aanpassingsinspanning van sommige universiteiten om alle cursussen vanop afstand te laten verlopen¹¹, hadden studenten die tot minderheden behoorden in sommige gevallen geen internettoegang, waardoor ze niet vanuit huis konden werken, zoals het geval was met de Indiase promovendus Ganguly⁵. De hoop blijft dat achterblijvende universiteiten en financieringsinstellingen de weg zullen volgen die is ingeslagen door de snelle reactie van anderen om opname in de sollicitatieprocedure te bevorderen: “het voorstellen van een evenwichtige selectie is altijd onze prioriteit geweest en zal dat ook blijven als de pandemie voorbij is”, stelde Giovanni Ricevuti gerust. De impact van de pandemie op ondervertegenwoordigde groepen gaat zelfs verder dan het gebrek aan strategische ondersteuning en gelijke kansen tijdens aanvraagprocessen. Naar verluidt zijn etnische minderheden eerder getroffen door de economische gevolgen van de pandemie en zullen de financiële ongelijkheden onder zwarte wetenschappers toenemen, waardoor de ongelijkheden toenemen⁹. “Velen moesten kiezen tussen hun familie in het ene land en hun studenten en projecten in een ander land”, waarschuwt Bea Maas, ecoloog aan de universiteit van Wenen, die getuige was van verschillende collega-onderzoekers die hun werkplek verlieten om terug te vliegen naar hun woonplaats om voor hun gezin te zorgen⁹. Hoewel uit pre-pandemische gegevens reeds is gebleken dat de armoedecijfers in de VS twee- tot driemaal hoger zijn voor etnische minderheden dan voor blanken¹², lijkt de impact van het nieuwe coronavirus de ongelijkheid of althans de perceptie ervan te hebben verergerd. Uit een onderzoek van sociologen van de Universiteit van Indiana (VS) bleek dat blanken tijdens de Covid-19-pandemie aanzienlijk minder financiële, huisvestings- en voedselonzekerheid ondervonden dan etnische minderheden zoals zwarten, latino ’s en anderen¹³. Bovendien is in dezelfde studie een vergelijkbare trend waargenomen tussen personen met een verschillende onderwijsgraad, waarbij minder opgeleide personen het meest nauwelijks getroffen worden door de gevolgen van de pandemie (Perry et al., 2021). Erger nog, de huidige economische crisis bleek ook verband te houden met een hogere prevalentie van infecties. Volgens gegevens die zijn verzameld in Michigan, VS¹⁴, lopen Afro-Amerikanen, groepen met het laagste inkomen en vrouwen, een hoger risico op het oplopen van een Covid-19-infectie dan de rest van de bevolking. Het feit dat het nieuwe coronavirus allesbehalve een gebeurtenis vertegenwoordigde die reeds bestaande discrepanties tussen verschillende sociale subgroepen afvlakte, wordt goed gedocumenteerd door de niet vergelijkbare risico ’s van pandemiedood en ziekenhuisopname onder etnische groepen¹⁵. Uit gegevens die in de VS zijn verzameld, blijkt eens te meer dat minderheden, met name zwarten en latino ‘s, in vergelijking met blanken aanzienlijk vaker in het ziekenhuis zijn opgenomen of aan de COVID-crisis zijn gestorven, en vaak in grotere mate dan op basis van het aantal geïnfecteerde personen per etnische groep zou worden geraamd¹⁵. Meerdere oorzaken lijken aan deze terugkerende ongelijkheden ten grondslag te liggen: gedifferentieerde toegang tot de gezondheidsstelsels en het hoger onderwijs, reeds bestaande comorbiditeiten en discrepanties in financiële en werkgerelateerde situaties, waaronder^15,16. Daarom lijkt het een prioriteit om tijd en energie te investeren op verschillende maatschappelijke niveaus, eerst universiteiten, om mondiale gezondheids- en economische strategieën te plannen om oneerlijke verschillen tussen individuen af te vlakken en om de negatieve trend om te buigen die de Covid-19-pandemie heeft gestimuleerd met betrekking tot reeds bestaande kwesties zoals diversiteit en inclusie 9.

Toenemende genderongelijkheid in het pandemische tijdperk

Ook de toegenomen genderongelijkheid als gevolg van de COVID-19 lockdown is zorgwekkend. In verschillende landen zijn onevenredigheden in de werkgelegenheid als gevolg van de pandemie gemeld¹⁷. Uit een longitudinale studie in het Verenigd Koninkrijk blijkt dat blanke mannen tussen maart en mei 2020 minder kans hadden om van het werk te worden ontslagen, terwijl vrouwen en etnische minderheden eerder economische problemen hadden¹⁸. Soortgelijke gegevens werden ook verkregen in de VS, waar de straf om moeder te zijn naar voren kwam als gevolg van ongelijke ontslagen in de Covid-19-pandemie¹⁹. In India, waar vrouwen altijd onderworpen zijn geweest aan de genderhiërarchie, heeft de Covid-19-pandemie hun toestand drastisch verslechterd. Sociaaleconomische onzekerheid, banenverlies en economische onzekerheid droegen allemaal bij tot het vergroten van de kloof van ongelijkheid²⁰. Hoewel het vaak moeilijk is om de impact van de pandemie op vrouwen te kwantificeren, berekenen de resultaten van een enquête in zes landen dat vrouwen 24% meer kans hebben om te worden ontslagen dan hun mannelijke collega ‘s. Tegelijkertijd wordt ook een daling van het inkomen van vrouwen met meer dan 50% ten opzichte van dat van mannen verwacht, met een sterke impact op de uitgaven en besparingen21. In dit verband moeten maatregelen ter ondersteuning van vrouwen worden overwogen. Zo zouden overheden economische voordelen voor werkloze vrouwen moeten invoeren, met bijzondere aandacht voor moeders en zwangere vrouwen²². Met betrekking tot het wetenschappelijke veld is het feit dat jonge vrouwen naar verluidt tot de categorieën behoren die het zwaarst door de pandemie worden getroffen²³ , van bijzonder belang voor hun carrière. Uit de resultaten van een enquête onder 3.345 Braziliaanse academici blijkt dat 77% van de blanke mannen zonder kinderen tijdens de pandemie erin slaagde om binnen de geplande termijn te publiceren, maar dat slechts 47% van de vrouwen met kinderen in staat was om hetzelfde te doen²⁴. Wanneer moeders of alleenstaande ouders tijdens het thuisonderwijs voor hun kinderen moeten zorgen, schoonmaken en koken, wordt het moeilijk om zich te concentreren op het analyseren van gegevens en het schrijven van papers, met een sterke impact op hun geestelijke gezondheid^25,26. Bovendien moet de verminderde lichaamsbeweging van vrouwen ten opzichte van mannen als gevolg van de bovengenoemde huishoudelijke taken ook worden beschouwd als een teken van ongelijkheid²⁷. Gezien deze omstandigheden komen symptomen zoals psychische stress vaak voor. Het is niet verwonderlijk dat Xue en McMunn melden dat alleenstaande moeders een hoger risico lopen op overmatige stress en verminderde geestelijke gezondheid, met ernstige gevolgen voor de arbeidsactiviteit²⁸. “Wanneer je PI je vraagt om productief te zijn en je manuscript snel af te ronden terwijl je een oneindig aantal taken tegelijkertijd moet uitvoeren, is een drukverhoging begrijpelijk”, zegt professor Ricevuti. Vaak blijft ’s nachts werken de enige oplossing om alles in 24 uur te kunnen doen, maar dat is niet altijd voldoende. Volgens een artikel dat in 2020 in het BJM Glob Health Journal werd gepubliceerd, zijn vrouwen slechts goed voor een derde van de auteurs die manuscripten in het Covid-19-veld hebben gepubliceerd, met een hoge prevalentie van mannen in de eerste en laatste positie²⁹. Andreson en zijn collega ’s wijzen erop dat deze vermindering met name relevant kan zijn voor jonge vrouwen, waardoor zij op een achterstandsniveau beginnen ten opzichte van hun mannelijke collega’s³⁰. In de biologie betekent niet publiceren geen toegang tot subsidies, en het verschil in productiviteit tussen mannen en vrouwen zal nadelig zijn voor de toegang tot onderzoeksmiddelen. In Denemarken, een van de Europese landen met de grootste genderkloof, zou de situatie zeer ernstig kunnen worden en zouden de effecten van de pandemie op de productiviteit elke poging om de verschillen af te vlakken kunnen vertragen³¹. Bij de toekenning van opdrachten, de beoordeling van promovendi/postdocs en de selectie van mobiliteitsbeurzen moet rekening worden gehouden met verlengde termijnen, een betere inclusie, een herziening van het beleid en de verdeling van de financiering, rekening houdend met de gendergevolgen van de pandemie. “Verschillende omstandigheden kunnen niet eenvoudig met elkaar worden vergeleken, maar moeten afzonderlijk worden geanalyseerd en begrepen. Ik hoop dat de evaluatiecommissie hier rekening mee zal houden”, adviseert professor Ricevuti.

Bespreking

Ervaringen zoals die van TZ zijn slechts een voorbeeld van hoe de pandemie de hele onderzoekswereld beïnvloedt, van undergraduates tot postdocs en groepsleiders. Naast degenen die niet konden vertrekken voor een zomerstage, zijn er mensen die niet in staat waren om te publiceren of die belangrijke financiering verloren, waardoor de reeds gemelde tekenen van stress, angst en depressie onder mensen die betrokken zijn bij de academische wereld verergeren. Naar verluidt zijn de financiële nood, de werkloosheid en de economische tegenspoed onder etnische minderheden en vrouwen groter, wat erop wijst dat de pandemische gevolgen vooral de groepen zijn die al achtergesteld zijn¹³. Aangezien ondervertegenwoordigde groepen en vrouwen de hoogste prijs betalen voor zowel de lockdown als de economische crisis, moet de onderzoeksgemeenschap rekening houden met hun verschillen. Het doel van ons document is om licht te werpen op de uitdagingen waar minderheidsgroepen en vrouwen voor staan als gevolg van de pandemie. Om de toename van ongelijkheid te voorkomen, moeten universiteiten, instellingen en comités hun relevante beleid snel herzien en een flexibel en evenwichtig beoordelingssysteem toepassen bij het toekennen van onderzoeksbeurzen, mobiliteitsbeurzen/ stages en het bevorderen van banen. Wij dringen met klem aan op een herziening van de momenteel gebruikte evaluatieparameters en wij hopen dat deze actie positieve resultaten kan opleveren bij het beperken van de ongelijkheden en het verkleinen van de genderkloof.

Auteursbijdrage

AV, LR en VF schreven en reviseerden het manuscript. GR hield toezicht op het werk en reviseerde het manuscript. Alle auteurs hebben het laatste manuscript gelezen en goedgekeurd.

Belangenconflict

De auteurs verklaren geen belangenverstrengeling.

Dankbetuigingen

Niet van toepassing

Funding

Niet van toepassing